Ekonomist Joseph Schumpeter’in bizlere kazandırdığı yaratıcı yıkım(creative destruction) kavramı oluşan yeni olguların eski olguları devireceğini ve zamanla yok edeceğini anlatan bir görüştür. Aynı zamanda yeni bir sistem oluşturmak için eskisinden vazgeçilmesini de savunur.
Her sektörde var olan bir sistem olmasına karşın yeme-içme sektöründe daha çok karşılaştığımız bir durumdur. Günümüzde bunun en büyük örneklerinden biri de malumunuz her köşe başında görebileceğiniz yeni nesil lokmacılar.
Schumpeter’in teorisini basitçe açıklamak gerekirse;
Temeli girişimcilik ve inovasyondur. Yenilik yapmayan, yenilikçi ol(a)mayan girişimci özelinde firmaların ve ekonomilerin rekabetçi gücü azalmaktadır. Girişimci, inovasyon için aşağıdaki 5 maddeden biriyle başlamalıdır.
- Yeni bir ürün ve hizmetin üretimi
- Yeni bir üretim metodunun uygulanması
- Yeni bir piyasanın oluşması
- Yeni hammadde ve yarı mamul kaynaklarının elde edilmesi
- Yeni bir organizasyonun gerçekleştirilmesi
Bu yenilikler, piyasada var olan firmaların avantajlarını kaybetmelerine sebep olur. Bir yenilik mevcut piyasayı daraltıp, yok ederken yeni bir piyasa oluşturuyorsa ona Yaratıcı Yıkım denir. Bir sektör ölürken diğeri doğuyor.
Schumpeter’in teorisinde bahsettiği bir diğer önemli konu ise şu;
Girişimci ürünün ar-ge’sini yaptığı dönemde kar edemez. Ürünün ticaretini gerçekleştirmeye başladığı zamandan sonra uzunca bir süre tek el olarak karını katlamaya devam eder ve piyasa lideri olur çünkü ürünün tek üreticisi odur. Zamanla ürün başka firmalar tarafından taklit edilir ve kar piyasada paylaşılarak azalmaya başlar.
Lokma işi de aynen böyledir. Lokmata furyayı başlatır lokmaya çikolatayı döker ve ilk zamanlarda kimse bu işi yapmadığı için gayet güzel para kazanır bu işten. Daha sonradan eskiden popüler olan furyalar -waffle gibi- unutulur. Bu arada lokma işinin tuttuğunu gören girişimciler bu piyasanın kaymağını yemek isterler. Ancak zamanla bu ürünün piyasası da tam rekabet piyasasına dönüşür ve artık ürünü herkes sattığı için karlılık düşer.
Döngü böyle devam eder ve belki yarın pişmaniyeye çikolata dökerler ve lokma unutulur gider.
Destekleri için Lokmata‘ya teşekkürler.
Geri bildirim: Youtuberlık Bir Meslek Midir? | Sinanhan