F Klavye Q Klavye’nin aksine Türkçe diline özel olarak geliştirilmiş bir klavyedir. 1955 yılında Bakanlıklararası Standardizasyon Komitesi tarafından onanmış ve o yıl itibariyle kullanılmaya başlanmıştır.
Türkçede en çok kullanılan harfler, klavyenin ortasına (en güçlü parmakların bastığı alanlara) dizilmiş, daha az sıklıkla kullanılan harfler kullanım oranlarına göre kenarlara doğru yayılmıştır. Bu şekilde mümkün olan en yüksek yazma hızı sağlanmıştır.
Bu konuda ilk ciddi çalışmalar 2016 yılında hayatını kaybeden Dr. İhsan Sıtkı YENER tarafından gerçekleştirilmiştir. O dönemde yürüttüğü çalışmalara New York Üniversitesi’nden ülkemize gelen Anthony Lanza ve Edward Tutark Jr. da katılmıştır. Kurulan iki komisyon Türkçedeki harf sıklıkları ve ardışıklıkları ile parmakların fiziksel özelliklerine dair çalışmalar gerçekleştirdi. Bu çalışmalar neticesinde 1955 yılında daktiloların klavyelerinin Millileşmesi adına gerekli kabul yapıldı ve F klavye ülkemizde yerini aldı. F Klavyenin bulunuşunun arka planında esas olarak Türkiye’nin İkinci Dünya Savaşı sonrasında Amerika’dan almış olduğu Marshall Planı dahilindeki desteğin etkisi vardır. Bu anlamda gerçekleştirilen proje ile ortaya çıkmış olan F klavye, bulunuşundan sonra 1955 yılı itibariyle ülkede kullanılan tüm daktiloların dönüştürülmesi ile ülkemizde geniş çapta kullanılmaya başlanmıştır.
Q Klavye ve F Klavye Arasındaki Farklar Nelerdir?
F klavye yukarıda da dile getirdiğimiz gibi Türkçeye uygun bir klavye ihtiyacı bulunduğu için, Türk insanının parmaklarının fiziksel özelliklerini ve Türkçede kullanılan harf sıklıklarını baz alarak hazırlanmıştır. Bu bağlamda aslında Türkiye’ye özgü bir klavye demek çok da yanlış sayılmaz.
Q Klavye ya da tam adıyla QWERTY klavye 19. yüzyılın sonlarına doğru 1874 senesinde Christopher Latham Sholes tarafından patentlenmiştir. Sholes sonraki süreçte patent hakkını daktilo üretimi yapan Remington & Sons firmasına satmıştır.
Türkçeye uygun olmayan, fakat ülkemizde bilinçsizce kullanılan ve hatta İngilizceye bile uygun olmayan 1873 model Q klavye kullanmanın hiçbir avantajı yoktur. Şimdiye kadar hiçbir İngiliz ve Amerikalı Q klavyeyle anadillerinde dünya şampiyonu olamamışlarken, Türkler bugüne kadar, F klâvye sayesinde 25 rekorlu 59 şampiyonluk kazanmışlardır. Q klavyeyi, bu klavyeyi kullanan uluslar bile beğenmemektedir. Q klavyede harfler kullanım sıklığına göre değil, mekanik yazı makinelerinde harf çubuklarının birbirine takılmaması amaçlanarak dizilmiştir. Oysa bugün yazıcı makineler artık elektroniktir, harf çubuklarının birbirine takılması gibi bir sorun yoktur.
F Klavyenin Avantajı Neler?
F klavyede dile getirdiğimiz gibi gaye parmak yapısı ve harf sıklığı baz alınarak insanların daha hızlı yazmasını sağlamaktı. Ancak Q klavyede Sholes kullandığı yazı cihazlarında hızlı yazmasından kaynaklı mekanik kolların sıkışması sorunu yaşamış ve elindeki cihazları bu sıkıntıyı aşmak gayesiyle yeniden düzenlemiştir. Bu sıkışmanın önüne geçmek için F klavyenin aksine sık kullanılan ve üst üste rast gelerek sıkışma yapabilecek harfleri birbirlerinden uzağa koymuş, bir anlamda daha yavaş yazabileceği bir düzen oluşturmuştur.
İki klavyenin icat edilişindeki bu mantık farkının bir sonucu olarak F klavyede yazı yazmanın Q klavyede yazı yazmaya kıyasen ortalama %10 daha hızlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
F klavye sadece Türkçe değil, İngilizce, Fransızca gibi başka Latin dillerinde de hızlı yazmayı sağlayan bir klavyedir. Dünya şampiyonalarında alınan çok dilli yarış dereceleri ve rekorları bunun kanıtıdır.
