Kişisel finans kelimesini daha önce birçok kere duymuşsunuzdur. Ama sizi pek ilgilendirmediğini düşünmüş ve pek oralı olmamışsınızdır. Oysaki kişisel finans her tüketicinin içinde bulunduğu bir durumdur. Bir gelir elde ediyorsanız, giderleriniz de vardır ve bunlar arasındaki dengeyi kurmanız gerekmektedir. Eğer kuramazsınız, yani “ayağınızı yorganınıza göre uzatmazsanız” tüm hesaplarınız alt üst olacaktır.
Geçim sıkıntısı, nereden geldiği belli olmayan harcamalar ve borçlardan muzdarip olmamak için öğrenelim bakalım.. Kişisel finans…
Kişisel Finans Nedir?
Harcamalarınızın kazandıklarınızdan az olmasını sağladığınız sistematik yol. Bunun için yaptığını her düzenleme veya kısıtlamalar da kişisel finansal planlamayı oluşturmaktadır.
Kısacası gelir ve giderlerin olduğu basit bir muhasebe. Nasıl bir şirketin gelir ve gideri için bir muhasebe tutuluyor, buna göre gelecek faaliyetleri planlanıyorsa; sizde kendi muhasebenizi tutmalısınız. Kazançlarınızın ödenmesi zorunlu olan faturalar gibi varsa ev kirası veyahut kredilerinizi karşılaması gerekmektedir. Eğer karşılamıyorsa düzenleme şart, tasarruf şart veyahut daha uygun bir eve taşınmak şart.
Kişisel finans elbette yalnızca gelir – gider dengenizden de oluşmuyor. Tasarruf – birikim – yatırım üçgenini de sevseniz iyi edersiniz. Tasarruflu bilinçli bir tüketici olmalı, para biriktirmeli ve birikimlerinizi gelecek için yatırımlarla değerlendirmelisiniz. Yalnızca bugününüz değil yarını da düşünmeniz gerekmektedir. Tüm bu işlemleri kapsayan kişisel hesaplara da kişisel finans adı verilmektedir.
Gelir ve gider dengenizi iyi bir şekilde hesapladığınız zaman, daha özgür bir yaşamınız olacaktır. Gelecek için adım atarken borçlarınızın sizi engellemesi, büyük bir hayal kırıklığı yaşatır. Hayallerinizi gerçekleştirmek için kişisel finans planınızı iyi bir şekilde yapmalı ve attığınız her adımı önceden planlamalısınız.
Kişisel Finans Planı Nasıl Yapılır?
Geleceğinizi nasıl planlıyorsunuz veya nasıl hayaller kuruyorsunuz? Genellikle hayallerimiz lise yıllarından başlar. Üniversiteden mezun olduğum da, böyle bir işim olacak ve şöyle bir kazanç elde edeceğim, deriz. Ama işler para kazanmaya geldiği zaman bir anda bocalarız ve hesap – kitap şaşar. Bu durumda bir borçlanma dönemine girer ve borçların altında kalırsak, tüm planlar suya düşer. İşte bu noktada hayallerinizi kurarken doğru bir kişisel finans planı da yapmamız lazım ki bunlarla karşılaşmayalım.
Bilinçli bir tüketici, tasarruflu bir birey, parasının değerini bilen bir çalışan, geleceğine yatırım yapan bir kişi olmak istiyorsanız, kendinize göre bir kişisel finans planı yapmalısınız. Her bireyin kendi gelir ve giderlerine göre bu plan değişiklik gösterir. Ama değişmeyen bazı sabit noktalar bulunmaktadır.
İşte kişisel finans planınızı yaparken işinize yarayacak yollar:
Bütçeleme Yapmak
Atacağınız ilk adım bütçeleme yapmak olmalıdır. Yani elde ettiğiniz gelir ile giderlerin hesabını tutmalısınız. Minimum gideri sağlarken, maksimum kazancı hedeflemelisiniz. Mümkün oldukça giderlerinizi azaltmalısınız.
Düzenli olarak elde ettiğiniz gelir ile her ay düzenle olarak ödemeniz gereken faturaları, kira, kredi gibi ödemeleri belirlemelisiniz. Bu işi yapmak için günümüzde birçok mobil uygulama var. Yok ben kağıt kalem görmek isterim diyorsanız, kendinize büyük bir kağıt alın ve ortadan bir çizgi çizin. Bir tarafa gelirlerinizi, bir tarafa giderlerinizi dürüst bir şekilde yazın. Dürüst diyorum; çünkü insan kişisel harcamalarında genellikle adil davranmayabilir. Zevkleri, hobileri için ekstra para harcar. Örneğin ayakkabı tutkunu bir kişi! İhtiyacı olmamasına rağmen tutkusu yüzünden yaptığı alışveriş, tüm hesabının şaşmasına neden olabilir.
Borçları Değerlendirmek
Düzenli olarak ödemekte olduğunu borçlarınız olabilir. Otomobil veya ev kredisi gibi. Tüm bunlara ek olarak kredi kartı kullanıcısı da olabilirsiniz. Özellikle kredi kartı kullanımında borç miktarınızı kontrollü bir şekilde takip etmelisiniz. Kredi kartları insanlara, oldukça rahat alışveriş yapacakları hissi verir. Ama bu durum bankaya borçlanmanız demektir.
Ödemesini yaptığını kredi gibi borçlarınızı da planlarınıza dahil edin. Hatta paranız elinize geçtiği zaman ilk olarak bu borçlara odaklanın ve geri kalan parayı diğer giderlerinize göre harcayın. Eğer bu noktada bir hata yaparsanız, bankada çalışmış ve olaylara şahit olmuş biri olarak söylüyorum ya borçtan dolayı kredi geçmişiniz kirlenecek ya da borçların altında boğulup kalacaksınız. Ayrıca mümkün oldukça borçlarınızdan bir an önce kurtulmaya çalışmalısınız.
Sorumsuzca Alışveriş Yapmak
Alışveriş yalnızca kadınların değil, erkeklerin de tutkusu ve kesinlikle önüne geçilmesi gereken bir tutku. Yaptığınız gereksiz bir alışveriş, tüm planlarınızın suya düşmesine neden olabilir. Ayrıca alışveriş mutlu etmez. Verdiği anlık mutluluk sonradan pişmanlık ve ızdıraba dönüşecektir.
Alışveriş yaparken gerekli – gereksiz, istek – ihtiyaç ayrımını iyi bir şekilde yapabilmelisiniz. Alışverişte çok harcama yapmamak için de birçok teknik vardır. İlerleyen yazılarda bu konulara da yer vereceğim. İstek mi, ihtiyaç mı ayrımını adil ve dürüst bir şekilde yapmalısınız. Örneğin, ayakkabıya ihtiyacınız yokken, vitrinde gördüğünüz ayakkabıyı tamamen tutkunuz yüzünden alıyorsunuz ve sonrasında pişman olacaksınız. Kendinizi o ayakkabıya ihtiyacınız olduğuna inandırırsanız, ayın sonunu getiremeyeceğinizi bilmelisiniz.
Kişisel Zevkler
Pahalı hobileriniz, sinema – tiyatro tutkunuz, dışarıda vakit geçirme gibi istekleriniz çok fazla olabilir. Bunları yapmadığınız zaman kendinizi dünyanın en mutsuz insanı hissedersiniz. Dışarıda arkadaşlarınızla içeceğiniz bir kahve veya öğle yemeğinin, size kaça mal olduğunu biliyor musunuz?
Genellikle zevkler için yapılan harcamalar sonrasında pişmanlık getirmektedir. Eğer kişisel finansınızı kontrol etmek istiyorsanız üzülerek belirtirim ki evde vakit geçirmeyi bilmeli, daha küçük şeylerden mutlu olabilmeli ve hayalleriniz için bazı zevklerinizden vazgeçmelisiniz.
Tasarruf Noktaları Bulmak
Herkes kendine göre tasarruf edebileceği birçok nokta bulabilir. Giderlerinizi azaltmanın en iyi yolu da kesinlikle tasarruf etmektir. Örneğin, elektrik, doğal gaz, su, telefon faturaları gibi ödemelerinizde tasarrufa gidebilirsiniz. Daha bilinçli bir tüketimle bu faturalardan oldukça tasarruf etmeniz mümkün olacaktır. Bu şekilde dünya servetlerine de daha büyük katkı yapacağınızı unutmayın.
Mesela okullar açılıyor, okul kitaplarına para vermek istemezseniz bunları üst sınıflarda okuyan arkadaşlarınızdan temin edebilirsiniz veyahut sınav dönemleri için not almak yerine not tutmayı deneyin hem en iyi not kendi tuttuğunuz nottur 😉 İşiniz/okulunuz yürüyüş mesafesi ise araba yerine yürümek, toplu taşıma araçlarını kullanmak da, iyi bir tasarruf noktasıdır. Mutfak masraflarından da tasarruf etmeniz mümkündür. Daha bilinçli bir mutfak alışverişi ile daha az para ödeyerek ihtiyaçlarınızı karşılayabilirsiniz. Marketlerin kampanyalarını takip ederek, daha uygun fiyata alımlarla da yaparak tasarruf edebilirsiniz. Giderlerinizi göz önüne aldığınız zaman kendiliğinden bu tasarruf noktalarını bulacaksınız.
Yatırım Yapın
Riskli veya karmaşık yatırım planlarına karşı dikkatli olun. Hatalı bir yatırımla bütün birikiminizi kaybetmekle kalmaz sonunda borca bile girebilirsiniz. Tasarruf veya yatırım planı düşünüyorsanız riskli veya karmaşık görünüyorsa ve bu yatırım aracı hakkında bilginiz yoksa bunun kesinlikle kötü bir fikir olduğunu unutmayın. Tüm yumurtalarınızı tek bir sepete koymayın.
Zenginlik kazanmak için üç yöntem vardır.
İlk olarak, bir takım uzmanlık becerileriniz varsa; harika bir basketbolcu, mükemmel bir pediatrik cerrah, harika bir mimar… Eğer bunun gibi becerilerinizi uzmanlaştırırsanız zenginlikle sonuçlanır.
İkincisi, harika iş fikirleriniz varsa; Facebook, Microsoft, Google. Hepsi küçük bir grup insandan gelen büyük fikirlerle başladı.
Üçüncüsü, şans. Piyangoyu kazanabilirsiniz. Zengin ebeveynlerden doğmuş olabilirsiniz. Başkasının harika bir fikri vardır ve sizde doğru zamanda doğru yerde duruyorsanız, şanslı ve zengin olursunuz.
Gerçek şu ki servet biriktirmek için bir kısayol yoktur.