Ebced Rakamları Nedir?
Ebced rakamları, Arap alfabesinin 28 harfine bir sayı/sayısal değer atanan alfabetik bir sayı kodudur. Çoğunlukla matematikte, Arapça numerolojide ve listelerdeki öğeleri numaralandırmak için kullanılır.
Arapça’da “ebced”, “alfabe” anlamına gelir, bu nedenle “ebced rakamları” terimi, İngilizce’ye çevrildiğinde basitçe alfabe rakamları veya alfabe numaraları anlamına gelir. İlginçtir ki, “ebced” terimi, adı için A, B, G ve D harfleri için ebced rakamları kullandığından, ebceddir.
Arapça konuşulan dünyada, insanlar sekizinci yüzyıldan bu yana bin yıldan fazla bir süredir bu alfabetik sayı sistemini kullanıyorlar.
Ebced Değeri Nedir?
Bütün hurûf-û hecâ denilen yirmi sekiz harfi içine alan “Ebced harf tertibinde” harflerin sayısal değerleri şöyledir:
Ebced: Elif : 1, Ba : 2, Cim:3, Dal:4; Hevvez: He: 5, Vav: 6, Ze: 7; Hutti: Ha: 8, Tı: 9, Ya: 10; Kelemen: Kef: 20, Lam: 30, Mim: 40, Nun: 50; Se’fes: Sin: 60, Âyn: 70, Fe: 80, Sad: 90; Karaşet: Kaf: 100, Rı: 200, Şın: 300 Te: 400, Sehaz: Se 500, Hı: 600, Zel: 700; Dazığ: Dad: 800, Zı: 900, Ğayın: 1000.
| ا | 1 | آ | 1 | أ | 1 | إ | 1 | ٱ | 1 | ء | 1 |
| ب | 2 | پ | 2 | ج | 3 | چ | 3 | د | 4 | ه | 5 |
| ة | 5 | ۀ | 5 | و | 6 | ؤ | 6 | ز | 7 | ژ | 7 |
| ح | 8 | ط | 9 | ي | 10 | ی | 10 | ى | 10 | ئ | 10 |
| ك | 20 | گ | 20 | ک | 20 | ل | 30 | م | 40 | ن | 50 |
| س | 60 | ع | 70 | ف | 80 | ص | 90 | ق | 100 | ر | 200 |
| ش | 300 | ت | 400 | ث | 500 | خ | 600 | ذ | 700 | ض | 800 |
| ظ | 900 | غ | 1000 |
Arap numerolojisinde ebced değeri şu şekilde hesaplanır:
İlk dokuz sayı için, her sayıya bir alfabetik sayısal değer atamak için (baştan itibaren) Arap alfabesi kullanılır. Yani, örneğin 1, “ʾalif” (alfabenin ilk harfi için kelime), 2 “bāʾ” (alfabenin ikinci harfi için kelime), vb.
Bundan sonra, Arap alfabesinden harfler, 1000’e ulaşana kadar 10 ve 100’ün ilk dokuz aralığını temsil etmek için kullanılır. Örneğin, 10 “yaʾ”, 20 “kef”, 100 “kaf” ve 1.000 “ğayın”.
Ebced hesabı Fars ve eski Türk edebiyatında tarih düşürmede de kullanılmıştır. Meselâ İstanbul’un Fetih tarihi için Kur’ân-ı Kerîm’den “Âherûn” kelimesi düşürülmüştür. Bunların toplamı (elif+gayn+ra+vav+nun) = 1+600+200+6+50=857 çıkmaktadır ve bu tarih Hicri 857 (M. 1453) yılı olan fetih tarihidir.
Meselâ, Osmanlı ulemâsından Molla Câmî, Sebe’ Sûresinin 15. Âyetinde geçen “beldetün tayyibetün” ibâresinden ebced hesabına göre hicrî 857, milâdî 1453 tarihini çıkarmış ve İstanbul’un Fethinin bu âyetle de müjdelendiğini haber vermiştir.
Ayrıca şâir Fuzûli, Kanunî Sultan Süleyman’ın Bağdat’ı fetih tarihi olan 941 H. yılı için; “Geldi burc-i evliyaya padişah-ı namdâr” mısraını tarih düşmüştür.
Yine Sultan Abdülmecid’in saltanata geçişine de “Bir iki iki delik Abdülmecid oldu Melik” mısrası ile tarih düşmüşlerdir.
Hamza’nın ebced değeri nedir?
Arapça’da bir hamza (ء), sesli harfle başlayan bir kelimeden önce veya sonra gırtlaktaki durağı temsil eder. Hamza’nın ebced değeri, bir harf olarak tanınıp tanınmadığına bağlı olarak, Arap numerolojisindeki bir kelimenin, harfin veya tümcenin toplam değerini etkileyebilir.
Ebced değerinde hem “elif” hem de “hamza” aynı 1 değerine sahiptir . Ancak ebced değeri belirlenirken hemzenin harf olarak kabul edilip edilmemesi konusunda farklılıklar vardır. Örneğin, “Bahá” kelimesi, hamza dahil olduğunda dokuza veya onsuz sekize eşit olacaktır.
Tanınıp tanınmamasındaki farklılıklar nedeniyle, bir kelimenin/deyimin değerini belirlerken bir hamza eklemek veya yok saymak için Abjad Hesaplayıcı’yı kullanabilirsiniz.
Ebced Değeri Nasıl Hesaplanır?
Ebced hesaplayıcısını kullanmak, ebced değerini hesaplamanın en hızlı ve en kolay yoludur. Çeviriyi görmek için grafiği kullanabilir veya kutuya bir harf, kelime veya tümcecik yazabilirsiniz.
Ebced Hesaplayıcı Nedir?
Abjad Hesap Makinesi size her Arapça harfi, adını ve sayısal değerini gösterir. Arapça numerolojide ebced değerini hesaplamak için kullanabileceğiniz hızlı ve kullanımı kolay bir çevrimiçi araçtır. Hamza (ء) dahil veya yok sayarak ebced değerini hesaplamanızı sağlar.
Ebced Hesap Makinesi Nasıl Kullanılır?
Abjad Hesaplayıcısını kullanmak kolaydır. Her Arap harfinin değerini ve adını görmek için tabloyu kullanın. Veya ebced değerini anında hesaplamak için hesap makinesine bir harf, kelime veya deyim yazabilirsiniz. Hamzanın değerini tanımadaki farklılıklar nedeniyle (yukarıda açıklandığı gibi), onay kutusunu işaretleyerek hamzayı yoksaymayı seçebilirsiniz.
Netice olarak, Kur’ân’dan da bu ilme dayanarak bazı tarih, haber ve müjdelerin çıkarıldığı doğrudur; ancak bu ilmin hiçbir kesinliği yoktur ve olmayacaktır. Neml Suresi 65. Ayet der ki; Göklerde ve yerde gaybı Allah’tan başka kimse bilmez.